واکنش استارتاپی‌ها به کپی خواندن استارتاپ‌های ایرانی
سلطانی: استارتاپ‌ها از طریق کپی‌کاری طرح‌های خارجی در زمینه فناوری جلوتر از شرکت‌ها هستند!
عده‌ای از فعالان اکوسیستم استارتاپی ایران به سخن مدیرعامل صندوق نوآوری و شکوفایی در رابطه با کپی‌کار بودن استارتاپ‌ها واکنش نشان داده و پاسخ داده‌اند.
مدیرعامل صندوق نوآوری و شکوفایی صحبتی خطاب به استارتاپ‌ها داشته و پرسش اصلی خود از آنها را به این صورت مطرح کرده است، او پرسیده نوآوری شما چیست؟! و ادامه داده است که استارتاپ‌ها از طریق کپی‌کاری طرح‌های خارجی در زمینه فناوری جلوتر از شرکت‌ها هستند!
به گزارش خبرگزاری شنبه‌پرس، عده‌ای از فعالان اکوسیستم استارتاپی ایران به این صحبت مدیرعامل صندوق نوآوری و شکوفایی واکنش نشان داده‌اند.
روده‌بر شدن از خنده
ناصر غانم‌زاده: «هرجای دنیا بگویید سازمانی دولتی که موظف بوده بودجه دولتی 2-3 میلیارد تومانی‌اش را برای گسترش نوآوری، استارتاپ‌ها، کارآفرینی فناوری و توسعه سرمایه‌گذاری جسورانه صرف کند، پول را در بانک گذاشته است و سود می‌گیرد از خنده روده‌بر می‌شوند؛ حالا اگر بگویید مدیر همان سازمان، از نبود نوآوری و کپی‌کاری در جامعه استارتاپی سخن‌‌سرایی می‌کند، پس از خنده، قطعا سکته می‌کنند.»
او در ادامه اشاره کرده است که این به معنای ترویج دوری از نوآوری یا دفاع از کپی‌کاری نیست.
انتخابی آگاهانه و به اجبار
عادل طالبی: «توقع نوآورانه بودن از فضای استارتاپی فقط وقتی می‌تواند توقع به‌جایی باشد که اولا سیاست پایش را از اقتصاد بیرون کشیده باشد و ثانیا، نگاه امنیتی به هر موضوعی نداشته باشیم. فراموش نمی‌کنیم که هر وقت جوانان این مرز و بوم وارد تعامل با دنیا شدند، فضای بگیروببند راه افتاد! حال چه توقعی از یک سیستم بسته‌ی گلخانه‌ای دارید؟»
او در ادامه با اشاره به این شعر، به طواف کعبه رفتم به حرم رهم ندادند. که برون در چه کردی؟ که درون خانه آیی؟ ادامه داد: «نه که خیلی فضای کسب‌وکار را با مجوزهای رنگارنگ باز گذاشته‌ایم؟ نه که هر ایده نویی را به شلاق فیلترینگ نمی‌نوازیم؟ نه که بیمه و مالیات و هزار سازمان و نهادی که نامش را نمی‌بریم مسیر حرکت استارتاپ‌ها را سد نمی‌کنند؟»
طالبی تاکید کرد: «استارتاپ‌ها مجبور شده‌اند کپی باشند تا از چشیدن طعم نامرادی‌های نا‌آشنایان با فضای نوآورانه مصون باشند. این، انتخابی آگاهانه و به اجبار بوده است.»
سعی و خطای کمتر
حمید اسدی: «این مسئله در مورد صحنه استارتاپی ما گزاره درستی است ولی عجیب است به عنوان یک شخص مسئول ایشان مسئله را در سطح ماکرو نمی‌بینند، تقریبا تمام بازار استارتاپی دنیا در ابتدای شکل‌گیری به سراغ بولدترین نیازها می‌روند و طبیعتا برای این که سعی و خطای کمتر بکنند سراغ بیزنس‌مدل‌های امتحان شده می‌روند و بعد از این دوران آرام آرام با قوی‌تر شدن بنیاد اقتصادی بازارشان به سراغ مدل‌های جدیدتر با ریسک بالاتر می‌روند. نوآوری بدون تجربه اقتصادی درست، می‌شود یک سری بیزنس چند ده بار وام بگیر که نمی‌توانند وام‌ها را به چرخه اقتصادی درست تبدیل کنند که متاسفانه کم هم در کشور ما وجود ندارند، باید با راه‌اندازی استارتاپ‌های قدرتمند به زودی نوآوری را از خروجی آنها تامین کنیم و کشورمان را به جایگاه مطلوب در دنیا برسانیم.»
کپی‌کاری استارتاپ‌ها ذاتا ایرادی ندارد
محمد واعظی‌نژاد، مدیرعامل استارتاپ مهمانو: «صندوق نوآوری و شکوفائی به جای اعطای وام به استارتاپ‌ها به وی‌سی‌ها وام بدهد.»
او به این صورت ادامه داد: «کپی‌کاری استارتاپ‌ها ذاتا ایرادی ندارد، اما اگر به دنبال علتیم، مساله کجاست؟ اتفاقا یکی از مسائل سازوکار حمایتی صندوق نوآوری و شکوفائی از استارتاپ‌هاست. یعنی مدل تخصیص منابع مالی صندوق نوآوری و شکوفائی، پرداخت وام به کارآفرینان راحت‌ترین و البته خطرناک‌ترین روش است. بیش از ۹۰ درصد کسبوکارهای نوآور در جهان شکست می‌خورند. اعطای وام کل ریسک شکست را به کارآفرین منتقل می‌کند. در نتیجه کارآفرین ریسک‌های بزرگ را قبول نمی‌کند و نوآوری اتفاق نمی‌افتد. کارآفرین چاره‌ای ندارد پس از دریافت وام کسبوکارهای تجربه شده قبلی را تکرار کند. نکته دیگر اینکه در مدل وام، کل پول در ابتدای کار به کارآفرین پرداخت می‌شود. در حالی استارتاپ‌ها برخلاف عموم طرح‌های صنعتی در ابتدا به کل پول احتیاجی ندارند و بازپرداخت وام به صورت ماهانه حتی با تنفس ۶ ماهه، اساسا با مدل رشد استارتاپ‌ها در تناقض است.» واعظی‌نژاد اضافه کرد که یکی از راه‌حل‌های مشکل حمایت از شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر است.
در پایان مدیرعامل استارتاپ مهمانو خطاب به مدیرعامل صندوق شکوفایی و نوآوری بیان کرد:
آقای مدیر عامل
به جای اینکه بودجه صندوق را از طریق وام به استارتاپ‌ها بدهید، از ۵۰ شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر حمایت کنید. مطمئن باشید راه‌اندازی ۵۰ وی‌سی در کشور، کسبوکارهای نوآور را متحول می‌کند. وی‌سی کارآمدترین و سالم‌ترین مدل تامین مالی برای حمایت از ایده‌های خلاقانه و با ریسک بالا می‌باشد. تجربه‌ای که در بسیاری از کشورهای پیشرو نتیجه موفقی داشته است.
راهی برای تطهیر اشتباهات
حمیدرضا اعتدال‌مهر: «من مطمئنم بیان این نظر از یکی از بازیگران تاثیرگذار در حوزه حمایت از کسبوکارهای مبتنی بر خلاقیت, حکایت از کجی راه دولت دارد؛ و شاید پاسخ روشنی برای ماست که هنوز اندک امیدی به حمایت از طرف دستگاه‌های مسئول در زیست‌بوم کارآفرینی داریم. در اینکه کارکرد غیرموفق و حجم بالای معوقات بنگاه‌هایی که موفق به دریافت حمایت شده‌اند, دلالت بر ناتوانی صندوق شکوفایی دارد، جای تردید نیست ولی اینکه توان و اراده همه استارتاپ‌ها زیر سوال برده شود روش خوبی برای تطهیر اشتباهات نیست.»
اتفاق بدی نیست
میلاد احرام‌پوش: «به نظر من این صحبت، حرف درستی است اما نکته مهم این است که کپی بودن استارتاپ‌ها به این شکل اتفاق بدی نیست. در بسیاری از کشورهای دنیا، کسبوکارهای نوپا یا همان استارتاپ‌ها از بومی‌سازی صحیح کسبوکارهای موفق در جهان آغاز می‌شود؛ استارتاپ‌های ایران نیز در این مرحله هستند تا نیازهای بومی را با کپی از نمونه‌های خارجی برطرف کنند. به هر حال تا نیازی وجود دارد، مهم آن است که آن نیاز به درست‌ترین شکل رفع شود. تا الان هم همین ایده‌های بومی‌سازی شده، به میزان قابل توجهی کارآفرینی ایجاد کرده‌اند. ایجاد یک فضای رقابتی و زیرساخت مناسب توسط دولت است که باعث خواهد شد فضای اکوسیستم استارتاپی به سمت نوآوری برود و حتی بتوانیم خدمات استارتاپ‌های ایرانی را صادر کنیم.»