اکوسیستم استارتآپی روسیه به تدریج در دهه گذشته ساخته شده و در ۴ سال گذشته رشد قابلتوجهی داشته است. دولت عامل محرکه توسعه استارتآپها به شمار میرود و پروژههایی را برای کمک به استارتآپها طراحی میکند. مشهورترین آنها پروژه اسکولکوو است که هدف ایجاد یک شهرنوآوری در خارج از مسکو است که مجموعهای از دانشگاههای برجسته،لابراتوارهای شتابدهنده و دیگر زیرساختها در آن قرار دارد.
اکوسیستم استارتآپی روسیه به تدریج در دهه گذشته ساخته شده و در ۴ سال گذشته رشد قابلتوجهی داشته است. دولت عامل محرکه توسعه استارتآپها به شمار میرود و پروژههایی را برای کمک به استارتآپها طراحی میکند. مشهورترین آنها پروژه اسکولکوو است که هدف ایجاد یک شهرنوآوری در خارج از مسکو است که مجموعهای از دانشگاههای برجسته،لابراتوارهای شتابدهنده و دیگر زیرساختها در آن قرار دارد. نوسانهای اقتصادی روسیه که در سالهای اخیر با تحریمهای آمریکا و اروپا همراه بوده، مانع از آن شده که استارتآپهای این کشور از پایه اقتصادی محکمی برخوردار باشند. سرمایهگذاران خارجی در مقایسه با گذشته تمایل کمتری نسبت به سرمایهگذاری در این کشور نشان میدهند و کاهش ارزش روبل نیز موجبشده آنها به فکر سرمایهگذاری در بازارهای کمخطرتری باشند. هرچند تحریمهای اعمالی علیه روسیه به طور مستقیم استارتآپها را تحت تاثیر قرار ندادهاند اما پیامدهای ثانویه تحریمها بازار استارتآپها را نیز دربرمیگیرد. البته دولت از طریق معافیتهای مالیاتی و دیگر امتیازها میتواند به استارتآپها کمک کند اما بهرهمندی از این امتیازها نیازمند روندی طولانی و بوروکراتیک است.
در همین حال برخی سازمانهای خصوصی از استارتآپها حمایت میکنند. بنیاد اسکولکوو در قلب این پروژه یکی از این سازمانهاست که در زمینه تامین بودجه و دانش روز به استارتآپها کمک میکند. تکنوپارکها شامل هزار و ۳۰۰ پروژ هستند که فضا و ساختار لازم را در اختیار استارتآپهای نوپا قرار میدهند. در این بین برخی شرکتها به استارتآپها در زمینه بهرهمندی از بیشترین سطح امتیازهای دولتی مشاوره میدهند. این شرکتها به جای مدیران استارتآپ، روند بوروکراتیک دریافت امتیازهای دولتی را طی میکنند که تمرکز مدیران استارتآپ بر توسعه و پیشرفت آن باشد.
شهرهای علمی نیز که در سراسر روسیه ایجاد شدهاند، نقش مهمی در حمایت از استارتآپها دارند. این شهرها حتی در سیبری نیز فعال هستند. ریشههای اکوسیستم قوی در سنپترزبورگ نیز مشاهده میشود که از حمایت دانشگاههایی مانند ITMO برخوردار است. این دانشگاهها با درنظرگرفتن برنامههای متعدد به دانشجویان خود برای ایجاد استارتآپهای موفق کمک میکنند.
تمرکز اصلی بازار استارتآپ روسیه بر علم و آیتی است. پروژه اسکولکوو نیز ۵ بخش انرژی، آیتی، انرژی هستهای، بیومدیکال و فضا را هدف گرفته است. دولت روسیه امیدوار است از طریق توسعه استارتآپهای موفق در این بخشها، منابع درآمد اقتصادی متفاوتی ایجاد کند و بهتدریج از وابستگی به درآمدزایی از بازار آشفته نفت فاصله بگیرد.
استارتآپهای روسی نیز مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان از الگوهای موفق غربی کپیبرداری میکنند. فیسبوک روسی یکی از استارتآپهای موفق در روسیه است که اکنون به بزرگترین شبکه اجتماعی اروپا تبدیل شده است. همچنین مردم روسیه علاقه بسیاری به دانلود اپلیکیشن از خود نشان دادهاند و شکاف بین درآمد حاصله و میزان دانلود اپلیکیشنها نشان از پتانسیل پولسازی و رشد بازار اپلیکیشن در این کشور دارد. ۵کشور آمریکا، چین، برزیل، هند و روسیه به عنوان برترین کشورها در زمینه آمار بالای دانلود اپلیکیشنها معرفی شدند که از بین آنها روسیه به عنوان منطقه استثنایی برای سرمایهگذاران اپلیکیشن شناخته شد. البته کارشناسان میگویند، با وجود اینکه روسیه پنجمین بازار بزرگ اپلیکیشن را با توجه به دانلودهای اپاستور و گوگلپلی دارد، اما از لحاظ درآمد حاصل از اپلیکیشنها هنوز رکورد ۱۰کشور برتر را نشکسته است. از آنجا که شرکتها سعی میکنند میزان بالای دانلود اپلیکیشنها را به پول تبدیل کنند، پس سرمایهگذاران میتوانند از این فرصت استفاده کنند و نقدینگی ایجاد کنند.
روسیه کشوری پهناور با تاریخی پیچیده و شرایط جوی چالشبرانگیز است که هنوز شرایط بسیار مطلوبی برای حیات استارتآپها ندارد. روسیه از نظر فرهنگی چالشهای زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به گشایش در برابر جهان اشاره کرد. مردم به طور سنتی از به اشتراک گذاشتن موفقیتها و حتی شکستهای خود پرهیز دارند و این سلیقه فرهنگی، ایجاد شبکهای قوی از کارآفرینان را دشوار میکند.