اسنپ هنوز سودده نیست

وب‌سایت بورس‌نیوز گفت‌وگویی با ژوبین علاقبند، نایب رئیس هیئت‌مدیره اسنپ در رابطه با این استارتاپ ایرانی، که این روزها نام آن همه‌جا شنیده می‌شود انجام داده است. کسب‌وکاری که به گفته وی هنوز سود ندارد اما شواهد نشان می‌دهد گردش مالی اسنپ از صدها میلیارد تومان هم فراتر رفته است.

 

شاید ایده تاکسیران‌های اینترنتی در حمل‌ونقل شهری به‌ویژه اسنپ با مقاومت‌های زیادی روبرو بود. اما با حمایت دولت و به‌ویژه معاونت فناوری ریاست جمهوری و وزارت صنعت توانست از این مقاومت‌ها عبور کند. آیا اسنپ به‌واسطه حمایت دولت یا به اتکای نهادهای عمومی و حاکمیتی روی کار آمده است؟

این پرسش همواره از سوی بسیاری از اشخاص مطرح می‌شود اما آنچه که اثبات شده اینکه پشتوانه اسنپ مردم هستند. امروز به جرات می‌توان گفت که هیچ نهاد حاکمیتی پشت اسنپ نیست و فقط مردم هستند که به‌خاطر مزیت‌هایی که اصلی‌ترین آن کاهش قیمت سفر از سوی اسنپ بوده طرفدار آن شده‌اند و به رشد اسنپ و تعداد سفرهای آن هفته به هفته کمک می‌کنند.

جالب اینکه کاهش قیمت سفر مشتریان همراه با افزایش درآمد رانندگان نیز بوده است. در کنار آن استفاده آسان از این خدمت نیز قابل تأمل است. اقتصاد اسنپ به این گونه است که اگر قبلاً راننده‌ای از نقطه الف به نقطه ب می‌رفت سیستم اینطور بود که باید خالی باز می‌گشت و بنابراین هزینه مسیر رفت از مسافر شاید تا دو برابر مبلغ کرایه دریافت می‌شد اما اسنپ با بهینه کردن این هزینه برای مسافر، برای راننده نیز در نقطه ب دوباره مسافر جدیدی خواهد داشت و درآمد راننده افزایش یافته است. در تمام نقاط شهر به دلیل وجود تقاضا این اکوسیستم می‌تواند به راننده کمک کند از طرفی به کاهش آلودگی‌ها نیز کمک کند.

 

پولی که در عملیات مالی روزانه اسنپ به گردش در می‌آید معادل با چه رقمی است و دوم اینکه آیا اسنپ مالیات پرداخت می‌کند یا رانندگان آن؟

اسنپ یک شرکت است که مطابق با قوانین کشور سود ناشی از فعالیت‌های آن باید مشمول مالیات شود. در حال حاضر اسنپ هنوز سودآور نیست و بنابراین نمی‌تواند مشمول مالیات باشد اما به محض سودآوری با کمال میل مالیات را پرداخت خواهد کرد.

 

گردش مالی خود را نمی‌گویید؟

نه متاسفانه!

 

خاطرم هست در  همان روزهای ابتدایی که اسنپ راه‌اندازی شده بود شاید با تبلیغات سینه به سینه میان مردم تبلیغ شد. چه امتیازی باعث شده که هم اکنون اسنپ نسبت به رقبای خود، با اقبال مردم روبرو شده و سهم بازار آن چقدر است؟

سهم بازار اسنپ در حال حاضر 85 درصد سفرهایی است که از طریق تاکسیران‌های آنلاین و اپلیکیشن‌های درخواست تاکسی وجود دارد. به دلیل شیب رشد اسنپ نیز تعداد سفرها بیش از یک میلیون سفر در روز می‌باشد جالب اینکه از حدود یکسال و نیم قبل یعنی اردیبهشت سال 95 با 5 هزار سفر در روز روبرو بودیم.

 

در چند شهر هم اکنون اسنپ حضور دارد؟

40 شهر بزرگ و کوچک ایران.

 

اما برخی شهرها دیده شده که هنوز نمی‌توانند تاکسیران‌های اینترنتی را به‌راحتی بپذیرند. دلیل این موضوع چیست؟

اصولاً کسب‌وکارهای سنتی به دلیل عدم اطلاع کافی، اسنپ را به عنوان یک تهدید برای خود می‌بینند. گاهی آژانس‌ها یا تاکسی‌های کرایه‌ای احساس می‌کنند که اسنپ باعث کسادی بازار آن‌ها خواهد شد در حالی که هم رانندگان آژانس‌ها می‌توانند وارد اسنپ شوند و هم صاحبان آژانس‌ها بجای توسل به خشونت در برابر تکنولوژی می‌توانند اپلیکیشن خود را داشته باشند زیرا هر چه سرویس‌های اینترنتی بیشتر شود مردم از آن بهره خواهند برد.

 

چند شهر دیگر به اسنپ افزوده می‌شود؟

برنامه اسنپ استفاده آسان از آن در سراسر ایران است به‌طوریکه مردم به‌جای ماشین شخصی بتوانند براحتی از اسنپ در تمام نقاط کشور استفاده کنند.

 

اسنپ یک استارتاپ است که هنوز سودآور نیست. برنامه این طرح کسب‌وکار برای تبدیل شدن به یک شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری با صورت‌های مالی شفاف و تأمین مالی و حضور در بازار سرمایه چیست؟

حتماً به بازار سرمایه نگاه وجود دارد. همیشه نتیجه‌گیری از یک سرمایه‌گذاری خوب، ورود آن سرمایه‌گذاری به بورس بوده است هر چند که الان برای اسنپ ورود به بازار سهام زود است.

 

آیا با ریسک‌های بازار سرمایه ایران آشنا هستید؟

من تجربه کوتاهی در مدیریت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی و حضور در گروه فیروزه دارم. بنابراین با بازار سرمایه و بورس آشنا هستم و حتماً ورود به بازار سرمایه به عنوان یکی از گزینه‌های اسنپ خواهد بود.

 

در مورد سهامداران اسنپ و اینکه چرا همچنان برای پذیرفتن زیان تحمل بالایی از خود نشان می‌دهند توضیح دهید. آیا سهامدار اسنپ ایرانی نیست؟

سهامداران اسنپ شرکت‌های ایرانسل و MTN افریقای جنوبی هستند. اینکه چرا اسنپ زیانده است و همچنان تأمین سرمایه می‌شود باید گفت برای کسب‌وکارهای نوپا بر مبنای تکنولوژی، این موضوع عادی است. شرکت‌هایی همچون آمازون نیز سال‌ها زیانده بودند زیرا به دنبال یوزر و نتورک بودند. معمولاً شاخص‌های دیگری بجز سودآوری در سال‌های اولیه فعالیت و رشد کسب‌وکارهای نوپا اهمیت دارد.

به‌طور مثال برای اسنپ هم اکنون شاخص با اهمیت تعداد رانندگان و مسافرانی است که اپلیکیشن اسنپ را دانلود کرده‌اند و یا میزان رضایت مشتری و تعداد سفرها است. فراگیر شدن یک خدمت و تعداد کاربران آن به‌طور طبیعی شرکت را سودآور خواهد کرد.

 

اسنپ اقدام به تیک‌آور سهام استارتاپ‌های جدیدی مثل زودفود و غیره کرده، استراتژی شما در این زمینه چیست؟

هلدینگ ما گروه اینترنتی ایران است. در کنار اسنپ مجموعه‌ای شامل 6 شرکت بامیلو، اسنپ‌فود، اسنپ‌مارکت، اسنپ‌تریپ به عنوان سامانه آنلاین هتل و هواپیما، اسنپ‌هیت به عنوان یک مجموعه خبری و اسکانو به عنوان سامانه آنلاین آگهی‌های مسکن حضور دارند.

برنامه این مجموعه در آینده راه اندازی اپلیکیشن های جامعی است که از آن طریق می‌توانید به نیازهای خرد دستیابی داشته باشید. مشابه آن اپلیکیشن گوجک در خاور دور بوده که وقتی وارد اپلیکیشن آن می‌شوید می‌توانید تاکسی سفارش دهید، گوشی موبایل بخرید یا هتل خود را رزرو کنید.

 

چه شرکت‌هایی مشابه اسنپ در خاورمیانه و یا دنیا فعال بوده و میزان اقبال به آن‌ها چگونه بوده است. آیا به‌راحتی این طرح‌ها پذیرفته می‌شوند؟

چنین خدماتی را اوبر آمریکا در سال 2007 راه اندازی کرد. البته در منطقه خاورمیانه هم اکنون بزرگ‌ترین شرکت اینترنتی اسنپ است اما الان در کشورهای عربی شرکت «کریم» و یا «دیدی» در چین و «اولاً» در هند مشغول فعالیت هستند.

 

هم اکنون اسنپ در چه کشورهایی فعال است؟

الان اسنپ فقط در ایران فعال است. جالب اینکه اسنپ تهران و تعداد سفرهایی که دارد از بزرگ‌ترین سفرهای شهری که اوبر در اختیار دارد بزرگ‌تر است.

 

رابطه اسنپ با نهادهای حاکمیتی و نهادهای ناظر مثل تاکسیرانی چگونه است؟

اسنپ به عنوان یک صنف فعالیت می‌کند و مجوز فعالیت خود را در قالب یک واحد صنفی از وزارت صنعت، معدن و تجارت، به عنوان عضو کشوری کسب‌وکارهای اینترنتی دریافت کرده‌ است.

 

برنامه اسنپ برای افزایش کیفیت مشتریان خود که هم رانندگان و هم مردم است، چیست؟ راننده شکایت می‌کند که اسنپ همیشه و در هر شرایطی حق را به مسافر می‌دهد و مسافر نیز معترض است اپلیکیشن اسنپ در نقاط مختلف شهر سرویس‌های به موقع و مناسبی نمی‌دهد. در طرح و توسعه خود تا چه حد به افزایش رضایت مشتریان فکر می‌کنید؟

این موضوع را سیستم قیمت‌گذاری هوشمند اسنپ حل می‌کند. زمان‌ها و مکان‌هایی که تقاضای تاکسی زیاد ولی عرضه راننده کم است، این سیستم قیمت را بین 10 الی 30 درصد افزایش می‌دهد بنابراین این افزایش برای راننده جذابیت پیدا می‌کند.

در مقابل عرضه زیاد راننده نیز کاهش قیمت سفر از سوی این الگوریتم برای جذابیت تقاضا صورت می‌گیرد.

 

اسنپ برای سرمایه‌گذاری بر ایده ناب و یا همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز شتابدهنده فکری داشته و یا به فکر  راه اندازی صندوق‌های سرمایه گذاری جسورانه (VC) بوده‌ است؟

با دانشگاه‌ها ارتباط داریم و با مجموعه‌های مختلفی در این زمینه در حال همکاری هستیم. امروز بالغ بر یک هزارک ارمند اسنپ فارغ‌التحصیل همین دانشگاه‌ها شامل نخبگان دانشگاه‌های شریف و امیرکبیر و سایر دانشگاه‌های معتبر کشور هستند.

در مرحله اولیه استارتاپ معمولاً سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم اما استارتاپ‌هایی همچون زودفود هم بوده‌اند که در همان مراحل اولیه آنرا خریداری و بعد تبدیل به اسنپ‌فود کردیم.

 

آیا می‌خواهید چیزی شبیه یک رگولاتور در این صنف‌ها باشید؟

ما یک پلتفرم هستیم که در آن عملاً کاربر راننده را به کاربر مسافر ارتباط می‌دهد و بازاری مؤثر را ایجاد می‌کند و به عبارتی هدررفت‌ها را کاهش می‌دهد.

 

در چه بازارهایی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری هستید؟

اغلب در حمل‌ونقل شهری و بین شهری، پرداخت‌های بانکی و کیف پول‌های آنلاین و همینطور در سامانه‌های خبری علاقه‌مند به ورود هستیم. در اغلب استارتاپ‌هایی که به نوعی مشابه فعالیت‌های گروه هستند، علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری هستیم.

 

برنامه شما در رسانه و مجموعه خبری چیست؟

به‌طور مثال در اسنپ‌هیت روزانه چندین خبر در چند کلمه معین به عنوان ایده‌آل مردم فیلتر می‌شود.

 

آیا نسبت به ورود در صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه (VC) علاقه‌مند نیستید؟

خیر

 

آیا اسنپ اشتغال واقعی ایجاد کرده است؟

در گروه اینترنتی ایران به‌طور مستقیم برای 2000 نفر شغل ایجاد شده است و ظرفیت افزایش به چندین برابر این رقم را نیز دارد. این افراد شامل نخبگانی هستند که چالشی که این نرم‌افزار در نبوغ آن‌ها ایجاد کرده، باعث شده تا در ایران بمانند.

امروز 370 هزار راننده فعال در اسنپ مشغول کار هستند و در عین حال 700 هزار نفر نیز ثبت نام کرده‌اند. در شرایطی که دولت برای ایجاد شغل هزینه بالایی پرداخت می‌کند می‌توان گفت اسنپ توانسته برای جوانان از طریق ایجاد یک چالش جدید، کار ایجاد کند و در عین حال به مردم هم خدمت‌رسانی کند.

 

در مورد فروش خدمات آیا در بخش فروشگاه‌ها ورود کرده‌اید؟

در زمینه خدمات سوپرمارکتی برنامه‌ریزی‌هایی در حال انجام است.

 

آینده خدمات اینترنتی را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با ترافیک شهری فعلی خدمات این چنینی باعث می‌شود تا مردم در خانه بتوانند عمده خریدهای خود را با جایگزین کردن اسنپ با اتومبیل شخصی انجام دهند تا به این ترتیب، شهر سبز و بدون آلودگی را به نظاره بنشینیم و این آینده‌ای است که به سمت آن پیش می‌رویم.

 

عنوان می‌شود که به‌طور مثال پیامک حساب بانکی و یا برخی استارتاپ‌ها و موقعیت‌های مکانی و زمانی اطلاعات اشخاص را به آن سوی مرزها انتقال می‌دهند و یا مشکلات امنیتی را بوجود می‌آورند. چطور می‌توان در این زمینه از اسنپ دفاع کرد که بر حسب اتفاق به امنیت نیز کمک می‌کند؟

همه سرورهای اسنپ در ایران قرار دارند و هیچ تبادل اطلاعاتی با خارج از کشور ندارد و لزومی هم برای خروج آن‌ها وجود ندارد.

اگر به فرض جرمی رخ دهد که اسنپ اطلاعاتی در آن زمینه داشته باشد با حکم قضایی این اطلاعات را می‌توانیم در اختیار نهادهای قضایی قراردهیم که امنیت سفر تضمین شود. ضمن اینکه ثبت دیجیتالی سفر و اینکه راننده می‌داند کل مسیر شروع و خاتمه سفر ثبت شده و مشتری نیز شماره پلاک و چهره راننده خود را به طور می‌بیند، تمامی اطلاعاتی است که برای سفر امن ارائه می‌شود.

از طرف دیگر ما تنها سامانه‌ای هستیم که پلیس نیز صلاحیت رانندگان را از طریق بانک‌های اطلاعاتی خود بررسی و تأییدیه‌ای در کمترین زمان ممکن صادر می‌کند.

 

دسترسی‌های غیرمجاز به برخی گزینه‌ها در گوشی تلفن همراه اشخاص و یا اتهام جاسوسی به اپلیکیشن‌هایی مشابه اسنپ تا چه حد قابل تأمل است؟

تلفن‌های هوشمند دسترسی‌هایی به شما می‌دهند. به‌طور مثال برای سفارش تاکسی آنلاین در اپ دستوری صادر می‌شود با عنوان اینکه «کجایی» که موقعیت مکانی خود را نشان می‌دهید. ما برای ارائه سرویس خود، دسترسی به یکسری اطلاعات داریم که مشتری نیز می‌داند آن‌ها چیست. به اطلاعات خصوصی افراد به‌طور مشخص دسترسی نداریم. به لحاظ فنی نیز محتواهای توضیحی وجود دارد که در وب‌سایت موجود است.

 

برای اقدام‌های فرهنگی آیا برنامه‌ای دارید؟

علاوه بر حضور مؤثر برای انجام چنین اقدام‌هایی، در بستری که فراهم شده یکسری توسعه‌ها را می‌توان به کسانی که علاقه‌مند هستند، برون‌سپاری کرد.

 

در بحث فرهنگی مثلاً وارد رسانه شده‌اید و یا پارسال برای جشنواره موسیقی فجر اقدام کردید.آیا با استراتژی بوده است؟

در زمینه‌های اجتماعی مثلاً در هفته کتاب و یا درختکاری و غیره اغلب اقدام‌ها و پیام‌ها، به‌عنوان مسئولیت اجتماعی ارائه می‌شود. از طرفی با موسساتی که توان‌یاب (مراقبت از معلول) هستند، مانند موسسه نیکوکاری رعد همکاری داریم. بیش از 2000 نفر از رانندگان اسنپ از این قشر هستند با اعتقاد به اینکه توان‌یاب‌ها نباید از جامعه طرد شوند، در اسنپ مشغول هستند. اغلب این افراد ناشنوا و یا معلولینی که برای رانندگی آن‌ها مانعی وجود نداشته باشد را شامل می‌شود.

همچنین امکانی در اپلیکیشن اسنپ فراهم شده که می‌توانستند به زلزله‌زدگان کرمانشاه همکاری کنند که با همکاری موسسه مهربانه هزینه ساخت 20 کانکس برای این مناطق جمع‌آوری و پرداخت شد. همینطور همکاری با کمیته امداد امام (ره) نیز از دیگر اقدام‌های اسنپ است.

 

عنوان کردید مجموعه اسنپ سود ندارد. با توجه به هزینه‌های سربار و پرسنلی، پول اسنپ مثل بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ بورسی اغلب در ساختمان و ملک صرف می‌شود و یا در طرح‌های جدید و ایده‌های توسعه‌ای؟

ما اصلاً ساختمان و ملک نداریم و استراتژی سرمایه‌گذاری اسنپ تمرکز بر استارتاپ‌ها و ایده‌هایی که داریم و همینطور توسعه بازار است. کل درامدها صرف سرمایه‌گذاری مجدد در توسعه کار می‌شود. دلیل اینکه سودآور نیستیم ناشی از این است که عمده درآمدها را در بخش استارتاپ‌ها تمرکز کرده‌ایم.