الان زمان مناسبی است که استارتاپ‌ها به سمت کلاود بیایند
فرهاد هدایتی‌فر، بنیان‌گذار تسکولو:
الان زمان مناسبی است که استارتاپ‌ها و شرکت‌ها، هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان این حوزه به سمت کلاود حرکت کنند و نرم‌افزارهایشان را روی ابر ببرند؛ چون برای 3 سال یا 5 سال دیگر که کلاود استاندارد و کاملا جاافتاده شده است، نمی‌شود کل سیستم را یک‌باره روی کلاود برد و از الان باید ساب سیستم‌های کوچک را روی کلاود برد و تست کرد و دید که به چه صورت است تا طی 5 سال آینده، سیستم به صورت کامل انتقال داده شده باشد.
رایانش ابری در ایران هنوز در ابتدای راه خود است و به گفته فرهاد هدایتی‌فر اگر شرکت‌ها و استارتاپ‌ها می‌خواهند به سمت این فناوری بروند الان مناسبترین زمان است و شاید با گذشت زمان، برای این حرکت دیر بشود. یکی از مواردی که بین فعالان این حوزه مطرح می‌شود این است که برای حل مشکلات و هموار شدن مسیر پیش روی رایانش ابری و شرکت‌های فعال در این حوزه در ایران، باید قانون وجود داشته باشد؛ قانون محکمی که باعث به وجود آمدن اعتماد بین ارائه‌دهندگان و سرویس‌گیرندگان این اکوسیستم شود.
وضعیت رایانش ابری در ایران چگونه است؟
به گزارش خبرگزاری شنبه‌پرس، هدایتی‌فر وضعیت رایانش ابری در ایران را اینطور توضیح می‌دهد: «رایانش ابری در ایران هنوز در اوایل راه است و استارتاپ‌های ایرانی سرویس‌دهنده، عموما سرورهایشان خارج از ایران است. به این صورت نگرانی‌های دسترسی دولت به دیتا از میان برداشته می‌شود و از این طریق دیتای شرکت‌ها خارج از ایران است. یک دسته از سرویس‌دهنده‌ها هم که مثل ما در تسکولو، مشتری‌های دولتی داریم و نیاز دارند که داده‌هایشان داخل ایران باشد، برای این دسته خاص از مشتریان، از سرورهای داخل ایران استفاده می‌کنیم.»
هدایتی‌فر با اشاره به اینکه در ایران هنوز نیاز زیادی به قانون‌گذاری، استانداردسازی، اعتمادسازی و فرهنگ‌سازی برای رایانش ابری وجود دارد گفت: «به نظر من الان زمان مناسبی است که استارتاپ‌ها و شرکت‌ها، هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان این حوزه به سمت کلاود حرکت کنند و نرم‌افزارهایشان را روی ابر ببرند؛ چون برای 3 سال یا 5 سال دیگر که کلاود استاندارد و کاملا جاافتاده شده است، نمی‌شود کل سیستم را یک‌باره روی کلاود برد و از الان باید ساب سیستم‌های کوچک را روی کلاود برد و تست کرد و دید که به چه صورت است تا طی 5 سال آینده، سیستم به صورت کامل انتقال داده شده باشد.» او در ادامه تاکید کرد که شاید تا 10 سال آینده تمام سیستم‌ها روی کلاود رفته باشد، پس بهتر است که شرکت‌ها و استارتاپ‌ها از الان به این سمت حرکت کنند تا نرم‌افزارهایشان برای کلاود آماده باشند.
عرضه و تقاضا در فناوری رایانش ابری
بنیان‌گذار تسکولو کمی از پیشینه فناوری رایانش ابری می‌گوید که کلاود در دنیا موضوع جدیدی نیست و حدودا از سال 2004 شروع شده و همچنان ادامه دارد. او از فرهنگ‌سازی لازم در مورد آن می‌گوید: «اگر از فرهنگ‌سازی این فناوری در کشورمان بخواهم بگویم، به نظر من فرهنگ تولید آن وجود دارد و دولوپرها و شرکت‌های نرم‌افزاری و تولیدکنندگان نرمافزار می‌دانند کلاود چیست و چه مزایایی دارد. مسئله این است که مشتری برای این کار نیست؛ و معمولا جریان عرضه و تقاضا به این صورت است که عملا اگر مشتری باشد بخش تولیدکننده هم به این سمت خواهد آمد ولی اگر مشتری وجود نداشته باشد، تولید متوقف خواهد شد. با توجه به این موضوع، عملا نیاز بیشتری به تبلیغ و اطلاع‌رسانی بین مردم داریم که چرا باید از کلاود استفاده کنیم و اینکه مزایایش نسبت به نسخه‌های نرم‌افزاری نصب شده در سازمان‌ها چیست.»
نیاز به قانون‌گذاری
او در پاسخ به این سوال که فضای رایانش ابری ایران در شرایط فعلی چه کمبودی دارد با اشاره به اینکه رایانش ابری در ایران قانون نیاز دارد، ادامه داد: «بحث اعتمادسازی را از دو منظر باید دید، یک بخش از آن به شرکت ارائه‌دهنده سرویس برمی‌گردد و بخش دیگر آن به دولت. شرایط فعالی ایران به صورتی است که روی دولت و دستگاه‌های اجرایی قانونی نظارت ندارد که به چه اطلاعاتی می‌توانند یا نمی‌توانند دسترسی داشته باشند. در هر نقطه دیگر دنیا، این موضوع عملا یا درحال قانون‌گذاری است و یا به قانون نهایی دست پیدا کرده‌اند و به این ترتیب برای شرکت و دولت حدگذاری می‌شود که شما در این حد به اطلاعات دسترسی دارید و بیشتر از آن نمی‌توانید دسترسی داشته باشید مگر با حکم دادگاه. الان در اکوسیستم ایران چنین موضوعاتی زیاد دیده نمی‌شود.» او در ادامه صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که در تمام زمینه‌ها، قانون باید به صورتی باشد که کاملا جوابگوی دغدغه‌های مصرف‌کننده باشد، اگر نه بود و نبود آن تفاوتی نخواهد داشت.
آمادگی شرکت‌های ارائه دهنده سرویس ابری
بنیان‌گذار تسکولو موضوع دیگر را به این صورت بیان کرد: «مورد دیگری که اهمیت بسیار زیادی هم دارد، آمادگی شرکت‌ها برای ارائه سرویس است؛ زمانی‌که شرکتی برای ارائه سرویس می‌آید و در سازمانی می‌نشیند، به این معناست که 99درصد فرایند و روند کاری آن سازمان روی نرمافزار شرکت انجام می‌شود و اگر سیستم به صورت ناگهانی قطع شود، عملا سازمان هیچ کاری نمی‌تواند انجام دهد و باید چند روز، کار خود را تعطیل کند.»
فراهم بودن زیرساخت کشور برای ارائه خدمات ابری
هدایتی‌فر گفت: «به هرحال زیرساخت داخلی و قابل اعتماد بودنش برای اینکه sla داده شود و از طرف دیگر در دسترس بودن آن هم تضمین شده باشد، و تمام موارد این چنینی باید فراهم باشد تا سرویسی مانند رایانش ابری در کشور پیشرفت کند.» او علاوه بر تمام مواردی که اشاره کرد، از وضعیت زیرساختی کشور هم صحبت به میان آورد و گفت که سازمان‌هایی هستند فایل‌هایی با حجم‌های بسیار بالا جابه‌جا می‌کنند و وضعیت فعلی شبکه اینترنتی کشور، نمی‌تواند چنین شرایطی که شرکت‌ها ممکن است روزی چندین فایل چند گیگابایتی برای جابه‌‌جایی دارند را پشتیبانی کند. به عقیده هدایتی‌فر، در مرحله اول، زیرساخت شبکه‌ای کل کشور باید ارتقا پیدا کند تا بتوان روی آن دیتا‌سنتر زد و خدمات بهتر را روی آنها ارائه دهد.
بنیان‌گذار تسکولو در رابطه با وضعیت این سرویس، با کلاود در ایران توضیح داد: «تسکولو در ایران با کلاود خیلی سخت کار می‌کند و بیشتر نسخه نصب شده در آن به فروش می‌رود. مخصوصا برای ما که بیشتر سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ دولتی مشتری ما هستند و بیشتر نسخه نصب شده ارائه می‌دهیم ولی خارج از ایران، بیشتر به صورت نسخه کلاود کار می‌کنیم.»
کارکردن در شرایط تحریم و بحران کنونی
هدایتی‌فر کار کردن تسکولو در شرایط فعلی کشور را به این صورت توضیح داد: «تحریم‌ها و اوضاع سیاسی ایران به هرحال تاثیرگذار است و ما را بیشتر به سمت خارج از ایران سوق داده است. با وضعیت فعلی دلار در ایران، اگر بخواهیم قرارداد 50 میلیون تومانی ببندیم باید 6 ماه رفت و آمد داشته باشیم. بعد از انجام کار هم 6 ماه دوندگی لازم است تا بتوانیم پولمان را بگیریم. تازه بعد از این مدت اگر هم پول به دستمان برسد، ارزشش نصف شده است؛ ولی در بازارهای خارج از کشور، 50 میلیون تومان یعنی 5هزار یورو که به اندازه پول تنخواه یک نفر در شرکت است و به راحتی می‌توان چنین قراردادی بست و قاعدتا پرداخت آن هم به راحتی انجام می‌شود. همین شرایط ما را به بازار خارج از کشور سوق داده است.»
او در رابطه با مشکلات احتمالی کار کردن یک شرکت ایرانی در بازار خارج گفت: «عملا ایرانی بودن ما و اینکه اسم ایرانی داریم، تا به حال برای ما مشکل‌ساز نبوده چون از طریق شرکتی که در خارج ثبت کردیم کار می‌کنیم؛ این یعنی طرف قرارداد با آنها یک شرکت خارجی است که ایرانی ها در آن کار می‌کنند.»