۶/۹/۹؛ فرمول موفقیت استارت‌آپ‌های چینی
رشد یک‌شبه استارت‌آپ‌ها در چین از کجا آب می‌خورد؟
جمعیت زیاد چین که دست‌کم چهار برابر آمریکاست و قوی‌ترشدن قشر متوسط در این کشور که قدرت خرید آنها را افزایش داده، در بهبود اکوسیستم استارت‌آپی آن نقش داشته است. به عنوان نمونه، در ایالات متحده آمریکا، ۱۹۰ میلیون نفر از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند اما این رقم در چین به ۵۳۰ میلیون نفر می‌رسد و در سه سال آینده به ۷۰۰ میلیون نفر افزایش خواهد یافت.
چین در اقتصاد به رقیب آمریکا تبدیل شده است و حتی محصولات شرکت‌های آمریکایی مانند اپل در چین تولید می‌شود، اما اکوسیستم استارت‌آپ‌های چین هنوز توان رقابت با سیلیکون‌ولی آمریکا را ندارد و برخی معتقدند که چینی‌ها مانند بسیاری موارد دیگر الگوی بی‌کیفیتی از تجربه غرب را اجرا کرده‌اند. با این حال پیش‌بینی می‌شود در آینده سیلیکون‌ولی نسخه‌برداری شده چین از آمریکا، بتواند به رقیب نسخه اصلی تبدیل شود.
جمعیت زیاد چین که دست‌کم چهار برابر آمریکاست و قوی‌ترشدن قشر متوسط در این کشور که قدرت خرید آنها را افزایش داده، در بهبود اکوسیستم استارت‌آپی آن نقش داشته است. به عنوان نمونه، در ایالات متحده آمریکا، ۱۹۰ میلیون نفر از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند اما این رقم در چین به ۵۳۰ میلیون نفر می‌رسد و در سه سال آینده به ۷۰۰ میلیون نفر افزایش خواهد یافت. البته بهره‌مندی از بازار گسترده، به خودی خود به معنای آن نیست که این موقعیت مکانی فضایی مناسب برای حضور یک مجموعه استارت‌آپی قدرتمند خواهد بود. آنچه حائز اهمیت است، ترکیب اندازه بازار با سرعت بالای به‌کارگیری سرویس‌های جدید توسط مشتریان و در کنار آن، روح کارآفرینی و تشنگی کارآفرینان چینی برای توسعه ابعاد بازار استارت‌آپی چین است.
در حال حاضر مراکز استارت‌آپی دیگر نیز در جهان با سرعت رشد می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به برلین و هند اشاره کرد. اما سرعت رشد استارت‌آپ‌های چینی بسیار زیاد است. داستان‌های متفاوتی را می‌توان از استارت‌آپ‌های چینی که به سرعت به موفقیت رسیده‌اند روایت کرد. بدون‌شک اولین عامل برای موفقیت یک استارت‌آپ در این بازار، استقبال مشتریان از محصولات و خدمات ارائه‌شده توسط آن شرکت است. در حال حاضر، استارت‌آپ‌هایی وجود دارند که با عرضه نرم‌افزارهای ویژه گوشی‌های همراه، در زمان بسیار کوتاهی اوج می‌گیرند و وارد مرحله جدیدی از رشد و توسعه می‌شوند. آمار حاکی از آن است که استارت‌آپ‌های بزرگ چین معمولا در مدت زمان سه تا پنج سال توسعه یافته‌اند. در سال‌های اخیر جمعیت زیادی از بازار هدف استارت‌آپ‌های فعال در حوزه تکنولوژی با فراهم شدن امکان استفاده از گوشی‌های هوشمند، آنلاین شده‌اند و دریافت خدمات جدید در قالب سرویس‌های آنلاین و نرم‌افزارهای همراه اهمیت زیادی برای آنها دارد. مورد دیگری که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن گذشت، توازن خاص میان کار و زندگی در محیط استارت‌آپ‌های چینی است.
در چین، فرهنگ حاکم بر محیط کاری استارت‌آپ‌ها از قانون ۶/۹/۹ تبعیت می‌کند. این به آن معناست که ساعت کاری برای اکثر کارکنان از ساعت ۹ صبح شروع شده، تا ساعت ۹ شب به طول می‌انجامد و این قانون در شش روز هفته، اجرایی خواهد بود. این روند برای موسسان استارت‌آپ‌ها و مدیران رده بالا به صورت ۶.۵/۱۱/۹ خواهد بود. تیم‌های استارت‌آپی نیز چند هفته پیش از رسیدن به زمان رونمایی و یا عرضه محصول، ملزم به استقرار در هتل‌ها خواهند بود تا با تمرکز صددرصدی روی محصول به تاریخ عرضه آن نزدیک شوند. اگرچه تاثیر ساعت‌های طولانی کار روی افزایش و یا کاهش میزان بهره‌وری موضوعی قابل بررسی است، اما همین سختکوشی برای چینی‌ها دستاوردهای زیادی در حوزه استارت‌آپ‌ها داشته است. این در حالی است که چینی‌ها در هر صنعتی که بتوانند، از محصولات برتر بازار کپی می‌کنند و در نهایت محصولی مشابه را روانه بازار می‌کنند و این رویکرد را در استارت‌آپ‌ها نیز دنبال می‌کنند. یکی از نمونه‌های موفق کپی‌برداری شده استارت‌آپ Meituan است که در سال ۲۰۱۰ توسط ژینگ‌ونگ راه‌اندازی شد و با گذشت شش‌سال به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های چینی فعال در حوزه تجارت الکترونیک تبدیل شده است. ارزش Meituan حدود ۲۰ میلیارد دلار برآورد شده که آن را بعد از باارزش‌ترین استارت‌آپ چینی یعنی شیائومی قرار می‌دهد. Meituan بزرگ‌ترین شرکت آنلاین فعال در حوزه فروش بلیت و بزرگ‌ترین شرکت فعال در حوزه ارائه سرویس‌های تحویل غذا در چین نیز به شمار می‌آید. Meituan با هوشمندسازی بیش از پیش راهکارهای خرید پیش روی مشتریان توانسته بازار پایداری برای خرده‌فروشان محلی پدید آورد و ۲۰۰ میلیون کاربر فعال ماهیانه را ثبت کند.
کارآفرینان چینی، به دنبال یافتن کوتاه‌ترین و در عین حال، سریع‌ترین راه برای رسیدن به موفقیت هستند. نسل جدید کارآفرینان چینی موفق شده‌اند رسیدن سریع به موفقیت‌های مالی و ثروت فراوان را تجربه کنند اما رسیدن به ثروت نمی‌تواند انگیزه‌ای پایدار در محیط‌های استارت‌آپی باشد. این موضوع به ویژه در قالب استارت‌آپ‌هایی که برپایه نوآوری‌های جدید به عرضه محصولات و خدمات می‌پردازند، بیشتر به چشم می‌آید. این در حالی است که نسل بعدی کارآفرینان، از طبقه متوسط جامعه وارد بازار می‌شوند و رسیدن سریع به ثروت نمی‌تواند عامل انگیزشی اصلی برای آنها به حساب آید. یکی از مشکلات موجود در اکوسیستم استارت‌آپی چین، وجود نداشتن دانش کافی برای ارائه محصولات باکیفیت بالا و بازاریابی جهانی است. مشکل زبان چینی نیز یک چالش دیگر است زیرا بسیاری از استارت‌آپ‌ها محصولات خود را به زبان چینی طراحی می‌کنند و این نکته، عرضه آنها در بازار جهانی را با مشکل مواجه می‌کند.