آیا دیرین دیرین استارتاپ است و ۳۵۰ میلیارد تومان ارزش دارد؟

اعلام خبر ارزش‌گذاری ۳۵۰ میلیارد تومانی دیرین دیرین در حاشیه دیدار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری واکنش‌های مختلفی را در پی داشت. در خصوص این خبر و ارزش دیرین دیرین نکات زیر قابل توجه است:

1-  آیا دیرین دیرین استارتاپ است؟

مقیاس‌پذیری مهمترین فاکتور هر استارتاپ است. یعنی با توسعه کسب‌وکار نرخ افزایش درآمد از نرخ افزایش هزینه خیلی بیشتر باشد. دیرین دیرین در چند سال گذشته توانسته رشد خوبی در تولید و بازار داشته باشد و به تولید ۱ تا ۲ انیمیشن در روز برسد. همچنین توانسته است هزینه‌های تولید را به نسبت تولید تکی انیمیشن کاهش دهد. اما سوال مهم اینجاست که آیا می‌تواند از اینجا به بعد هم بدون چند برابر شدن هزینه‌های شرکت، تولید را چند برابر کند؟ سوالی که در حوزه تولید محتوا معمولا جوابش منفی است.

2- تفاوت حوزه محتوا با سایر کسب‌وکارها

کپی‌کاری در حوزه تولید محتوا بسیار سخت و گاهی غیر ممکن است. دیرین دیرین یک زیرساخت فنی نیست که بتوان با صرف سرمایه‌گذاری آن را کپی کرد. جایی که منابع انسانی نقش اصلی را بازی می‌کند. شاید مهمترین فاکتوری که در ارزش‌گذاری دیرین دیرین باعث می شود ضرایب بالایی را برای آن درنظر گرفت همین نکته باشد. معمولا تولید محتوا و خلق کاراکترهای محبوب فرآیندی است که در صورت موفقیت، جریان‌های درآمدی خوبی را برای تولیدکننده در پی خواهد داشت.

3-  حاشیه سود بالای دیرین دیرین

براساس مدل ساده شده روش ضرایب درآمدی ارزش استارتاپ‌های حوزه آی‌تی در ایران تقریبا معادل دو و نیم برابر درآمد سالانه آنهاست. حاشیه سود این شرکت‌ها در ایران تقریبا مشخص است. اما باتوجه به قیمت دقیقه‌ای تولید انیمیشن در ایران و درآمد ۲۰ میلیون تومانی هر انیمیشن، حاشیه سود دیرین دیرین عددی بین ۵۰ تا ۸۰ درصد می‌باشد. پس درمورد دیرین دیرین باید ضریبی بالاتر از دو و نیم را درنظر گرفت.

4-  تولید محصولات و یا ارائه خدمات دیگر

مطابق نمونه‌های موفق بین‌المللی انیمیشن، بخش زیادی از درآمد این شرکت‌ها از فروش محصولات دیگر از قبیل اسباب‌بازی، لوازم‌التحریر، اعطای امتیاز کاراکتر برای تولید فیلم، بازی‌های رایانه‌ای و حتی ساخت پارک‌های بازی و … می‌باشد. برخی از این فعالیت‌ها حتی با اعطای امتیاز و بدون درگیری تیم فعلی در راه‌اندازی کسب‌وکار جدید امکان‌پذیر است. اگرچه این مسیر توسعه به احتمال زیاد سودده و مفید خواهد بود، اما این مدل متفاوت از مقیاس‌پذیری مد نظر در استارتاپ‌ها است و طبیعتا روش و مدل ارزش‌گذاری دیگری را خواهد داشت که پس از محاسبه به عدد بخش تولید انیمیشن اضافه خواهد شد.

5-  دیرین دیرین استودیو تولید انیمیشن نیست، کسب‌وکار تبلیغاتی است

نباید ارزش دیرین دیرین را در بازار چهل میلیاردی انیمیشن ایران محدود کرد. دیرین دیرین در حال حاضر در بازار چهار هزار میلیارد تومانی تبلیغات ایران فعالیت می‌کند و می‌تواند با طراحی و توسعه محصولات جدید برای مشتریان مختلف، بخش قابل ملاحظه‌ای از این بازار را تصاحب کند. همچنین باتوجه به مزیت رقابتی ایران در هزینه‌های تولید، دیرین دیرین قابلیت صادرات انیمیشن را هم دارد.

نکته پایانی آنکه ارزش واقعی هر استارتاپ در زمان فروش آن در بازار سهام مشخص خواهد شد. اما در زمان فروش و یا افزایش سرمایه می‌توان با استفاده از روش‌های کمی ارزش‌گذاری، تقریب دقیق و نزدیکی را به‌دست آورد. در هر صورت دیرین دیرین یکی از موفق‌ترین برندهای صنایع فرهنگی در کشور است که امیدواریم بتواند بیش از بیش خوش بدرخشد.