این موضوع که چه ایدهای را باید دنبال کنیم، یا به عبارتی تشخیص این موضوع که چه ایدههایی خوب هستند و موفق میشوند یا مستعد شکست هستند را چطور شناسایی کنیم؟
تیمآپ یک جلسات و دورهمی متشکل از افرادی است که به نوعی با اکوسیستم استارتاپی ایران مرتبط هستند. آنها یا از کارآفرینان این اکوسیستم و یا از افراد در حال ورود به آن هستند؛ همانهایی که با توجه به شنیدهها و دیدههایشان مشغول بررسی و آنالیز برای ورود به این عرصه هستند. هسته اصلی این تیم، متشکل از 5 نفر است که تصمیم گرفتند در رابطه با تجربیات و دغدغههای مشترکشان، دانششان را در اختیار یکدیگر قرار دهند. در درجه اول، مهمترین موضوع به نظر آنها، بحث تیمسازی بوده است که دو جلسه پیرامون این موضوع به بحث و تبادل نظر پرداختند و اینکه بعد از تشکیل تیم، چطور آن را حفظ و نگهداری کنیم. چراکه همه تیمآپیها معتقدند اگر تیم خوب باشد، ایدهای نه چندان خوب را هم میتواند به موفقیت برساند.
به گزارش خبرگزاری شنبهپرس، سومین جلسه رسمی از جلسات تیمآپ با حضور سینا آرانی، مشاور کسبوکار، با موضوع چه ایدههایی شکست میخورند، برگزار شد. در این جلسه، افراد حاضر که اکثرا با در سر داشتن ایده و این سوال که حالا با داشتن ایده باید چه کرد و گام بعدی باید چه باشد، شرکت کرده بودند. اغلب با این دغدغه که با مطرح کردن ایده در درجه اول، دزدیده نشود و در درجه دوم خندهدار نباشد، به این جلسه قدم گذاشتند و از تجربیاتشان در زمینه مطرح کردن ایدهها با هم به گفتگو پرداختند. تمام افرادی که تجربه عملیاتی کردن ایدهای را داشتند، متفقالقول بر این نظر بودند که ایده حتما باید مطرح شود، ولی انتخاب مخاطب بسیار مهم است. پس از همفکری افراد، سینا آرانی، پیرامون ایده و گامهایی که از آن میتوان به کسبوکاری موفق رسید، مختصری توضیح داد.
الزاما تمام افراد نباید صاحب استارتاپ باشند
این موضوع که چه ایدهای را باید دنبال کنیم، یا به عبارتی تشخیص این موضوع که چه ایدههایی خوب هستند و موفق میشوند یا مستعد شکست هستند را چطور شناسایی کنیم؟ آرانی در ابتدا کمی از فلسفه کلمه ایده گفت که طبق اسطوره شناسی به یونان باستان برمیگردد و به نوعی با متافیزیک در ارتباط است و دقیقا کسی نمیداند که ایده از کجا به وجود میآید، آیا از ذهن است یا عوالمی دیگر؟
نیازی نیست که همه افراد ایدهپردازی استارتاپ کنند یا صاحب استارتاپ باشند. آرانی با بیان این جمله تاکید کرد که بهتر است افرادی به این سمت حرکت کنند که دغدغهای از نظر مالی نداشته باشند. شرایطشان به نوعی باشد که به اصطلاح زیرپایشان محکم باشد و بدانند که این امکان برایشان وجود دارد که حتی چندسال بدون مشکلات مالی میتوانند سختیهای راه را تحمل کنند و روی ایدهای زمان بگذارند تا به بار بنشیند. و همه میدانیم که بدون پول امکان این عمل وجود ندارد. پس اولین نکته در رابطه با ایده که باید بدانیم این است که استقلال مالی در ایدهپردازی بیزینسی بسیار مهم است. تقریبا، بیشتر از 90 درصد این مسئله را نمیبینند و به همین علت ایدهشان در همان مرحله ایده از بین میرود. اکثرن مسائلی پیش میآید که حتی بعد از صرف مدت زمان زیادی، مجبور به ترک آن میشوند و شاید در مراحل پایانی، به کلی از بین میرود.
ارائه ایده باید هوشمندانه باشد
آرانی در پاسخ به این پرسش که چطور میشود به این نتیجه رسید که چه اندازهای در ایدهای امکان پیادهسازی و موفقیت وجود دارد میگوید: «به طور خلاصه شرط موفقیت ایدهها، این است که ایده را بتوان به خوبی ارائه داد. ایدهای موفق میشود که امکان تشریح آن در چند خط وجود داشته باشد. به قول هدفگذاریها، ارائه ایده باید اسمارت باشد. دقیقا مانند یک تیرانداز که اول باید هدف را دقیق ببیند و مراحل انجام تیراندازی را برای خود مشخص کند و سپس اقدام به پرتاب تیر به سمت هدف نماید. به این ترتیب هدف را میتوان به راحتی طبقهبندی و به قطعات کوچک تبدیل کرد و در نهایت کامل آن را شکار کرد.» در رابطه با یکی از عوامل موفقیت در این راه، آرانی به این نکته اشاره کرد که معمولا افرادی که توانایی خوبی در دیدن یا نوشتن داشته باشند، افرادی هستند که تجسم خلاقانه دارند و در پیادهسازی ایدهها معمولا موفق هستند. تجسم خلاقانه به این معنی که یک ایده را از دیدهای مختلف بررسی میکنند و خود را در جایگاههای مختلف میگذارند و به بررسی ایده از دیدگاه آنها میپردازند. به این ترتیب، دیدی نزدیک به 360 درجه نسبت به موضوع خواهند داشت. فرد خود را در جایگاه مشتری میگذارد، در جایگاه سرمایهگذار، همکار و … اینکه چرا یک سرمایهگذار باید به من پول دهد یا یک مشتری چرا باید از من خرید کند و مسائلی از این دست که تمام این سوالات باعث تغییر رول و جایگاه شده و درنهایت میزان خطا را به شدت کاهش میدهد؛ به این صورت میتوان تصویر ذهنی دقیقتری از ایده و آیندهاش داشت.»
جتی در ارتفاع بالا
آرانی ادامه میدهد داشتن یک ایده در مراحل اولیه در واقع مانند جتی است که از ارتفاع بسیار بالایی گذر میکند و نسبت به مناظر، تنها در این حد دید میدهد که الان از دریا یا کوه یا جنگل رد شدیم؛ از آن جایگاه، جزئیات برای ما قابل تشخیص نخواهند بود و در این رابطه نیاز به پالایش و بررسی دقیق ذهنی خواهیم داشت. او در ادامه به انواع ایده اشاره میکند و میگوید: «یک دسته از ایدهها، براساس کارایی مطرح میشوند ، به این معنی که شیوه انجام یک کار، بهینه شود و یا از بین چند راه موجود، بهترین آنها انتخاب شود و یا اینکه یک روش انجام کار به مرحله بلوغ خود برسد. یک سری ایدهها هم هستند که از تاثیرپذیری مطرح میشوند، به این معنی که یک کار خلاقانه انجام میشود و تمام توجهات به سمت آن موضوع متمرکز شده و مطرح میشود.» او در ادامه تاکید کرد که باید در نظر داشت، هیچکدام از این انواع بر دیگری برتری ندارد.
نقش بسترهای جامعه در ایدهپردازی کسبوکاری
سینا آرانی از بازه زمانی که یک ایده در کشور ما شکل میگیرد تا زمان پیادهسازی، میگوید که به صورت وحشتناکی این زمان طولانی است و بصورت میانگین 376 روز محاسبه شده است. این در حالی است که در کشورهایی مثل نروژ، سوئد، فنلاند، دانمارک و ایسلند این بازه زمانی در حالت ماکزیمم خود به 5 روز میرسد. وی در ادامه اظهار کرد: «در واقع ساختار و بسترهای اقتصادی و حتی سیاسی یک جامعه، در ایدهپردازیهای بیزینسی بسیار نقش دارد. ما در جایی مشغول ایدهپردازی و تشریح آن هستیم که به اصطلاح جای پای محکمی نداریم هنوز، پس چطور میتوان آیندهای 5ساله برای ایده یا محصولی که از آن گرفته میشود، به صورت مطمئن درنظر گرفت؟ محکم بودن جای پا به معنی همان استقلال مالی و پشتوانه است و بعد از آن، داشتن تیم خوب. لزوما باید تمام این موارد را در نظر داشت و بعد به این فکر کرد که آیا من باید خودم یک استارتاپ داشته باشم یا خیر؟»