فرضیهای که قرار است شکست بخورد، هر چه زودتر شکست بخورد یعنی زمان و پول کمتری در راه آن از دست رفته. گاهی به شدت اصرار داریم که این پروژه حتما موفق خواهد شد و از دیگران هم انتظار تایید داریم و چشممان را برروی نشانههایی که رد این فرضیه را نشان میدهند میبندیم؛ این مشکل بزرگی است. باز کردن دید و تست سریع فرضیات عواملی است که هر استارتاپ بایدمد نظر داشته باشد.
ایمان عقیلیان، مدیرعامل وادا، در پاسخ به این پرسش که چه اتفاقات خوبی در یک سال گذشته در اکوسیستم استارتاپی ایران دیده است، میگوید: «اتفاقات زیادی در یک سال گذشته در این زیست بوم رخ داده. وجود چند شرکت بزرگ که بیشتر دیده میشوند باعث شده این فضا از بیرون و از طرف عامه مردم دیده شود و قسمتهای سنتیتر اقتصاد، توجهشان بیشتر به کسبوکار استارتاپها جلب شده است.» او ادامه میدهد که احتمالا یک سری از استارتاپها هم در این مدت شکست خوردند و این اتفاق به این معنی ست که در کنار تمام اتفاقات خوب یک سال گذشته در اکوسیستم، مقداری از شکست و ناامیدی هم تجربه شده است. در حالت کلی هنوز اوایل یک مسیر بسیار طولانی هستیم و باید به سمت جلو حرکت کنیم تا ببینیم چه اتفاقاتی خواهد افتاد.
رشد، مهمترین چالش استارتاپهای ایران است
به گزارش شنبهپرس، به گفته عقیلیان برای هر استارتاپ، نوع و معنی چالش، متفاوت است. ولی در حالت کلی برای مراحل اولیه، میتوان گفت تیمسازی یکی از مشکلات رایجی است که در بین استارتاپها دیده میشود. او ادامه میدهد: «اولین چالش برای استارتاپها ساختن تیم و جمع کردن استعدادهایی است که برای حل مسائلشان به آنها نیاز دارند و در درجه بعد، اسکیل کردن است. سازمانی ساخته میشود با روزی 10 مشتری که میتواند به تمام آنها خدماتش را ارائه دهد. بعد از مدتی این تعداد به 100 مشتری میرسد. در اینجا نکته مهم این است که بداند چه تغییراتی در سازمان بدهند، چه افراد یا بخشهایی باید اضافه شوند. این رشد سریع در اصل مرحلهای است که تقریبا برای تمام استارتاپها کاری سخت به حساب میآید.»
مدیرعامل وادا برای حل شدن این مشکل پیشنهاد میدهد افرادی که تجربه این رشد سریع را داشتهاند، باید تجربیاتشان را به استارتاپهای دیگر منتقل کنند. «شاید یکی از راههای این انتقال تجربه، بهتر فهمیده شدن و رواج بیشتر قراردادهای اعطای سهام باشد. در این صورت استارتاپها می توانند افرادی با توانمندی و تجربه بالا را در مراحل اولیه جذب کنند. البته این جذب نیرو لزوما درگرو پرداخت حقوقهای بالا و رقابتی نخواهد بود بلکه با شریک کردن این افراد در کسب و کارشان، آنها بخشی از تیم شده و با انگیزه بالایی فعالیت خواهند کرد.
چگونگی وضعیت سرمایهگذاری در اکوسیستم
در رابطه با وضعیت سرمایهگذاری در اکوسیستم استارتاپی ایران، به عقیده عقیلیان اتفاقات خوبی افتاده است. او به افزایش تعداد سرمایهگذاران و مقدار پولی که در اکوسیستم آمده اشاره میکند که این عوامل بسیار مهم و کمک کننده هستند. عقیلیان ادامه میدهد: «وضعیت سرمایهگذاری بهبود داشته است ولی هنوز به صورت تخصصی انجام نمیشود. یعنی سرمایهگذاران ما مایل به فعالیت در همه استیجها هستند ولی واقعیت این است که ارلیاستیج با استیج های بعدی دارا بودن مهارتهای متفاوتی را میطلبد. به نظر من کمی زمان خواهد برد تا سرمایهگذاران، جایگاه خود را در منحنی رشد استارتاپها پیدا کنند و روی حیطه خودشان با تمرکز بیشتری فعالیت کنند. در اصل این مشکلی است که در طی زمان باید کالیبره شود.» او معتقد است سرمایهگذار وظیفهاش در اکوسیستم این است که پول را از صاحبان سرمایه میگیرد و با مهارت سرمایهگذاری خوب در استارتاپها، نتایج خوبی را به صاحبان سرمایه نشان دهد. «مسلما اگر سرمایهگذاری مهارت کافی نداشته باشد یا انتخابهای اشتباهی داشته باشد طبعا در این راه موفق نخواهیم بود. در حالت کلی باید زمان داد تا این عرضه و تقاضا، کم کم اصلاح شود.»
نیاز به یادگیری طرز تفکر و متدهای استارتاپی
عقیلیان مطالعه کتاب لیناستارتاپ نوشته اریک ریس را به بنیانگذاران استارتاپها پیشنهاد میکند. او میگوید: «فکر میکنم یادگرفتن یک سری مبانی که در اصل طرز تفکر استارتاپی و متدهای استارتاپی هستند خیلی کمککننده باشد که تمام این موارد در کتاب لیناستارتاپ آورده شده است.»
به گفته عقیلیان، یکی از مسائل مهمی که باید در این حوزه در نظر بگیریم، درک این موضوع است که ما یک فرایند تکرارشونده داریم. یعنی یک فرضیه در میدان عمل آورده میشود، یا تایید و یا رد خواهد شد. باید بدانیم اگر قرار است فرضیه رد شود، هرچه زودتر این اتفاق بیفتد بهتر است. «فرضیهای که قرار است شکست بخورد، هر چه زودتر شکست بخورد یعنی زمان و پول کمتری در راه آن از دست رفته. گاهی به شدت اصرار داریم که این پروژه حتما موفق خواهد شد و از دیگران هم انتظار تایید داریم و چشممان را برروی نشانههایی که رد این فرضیه را نشان میدهند میبندیم؛ این مشکل بزرگی است. باز کردن دید و تست سریع فرضیات عواملی است که هر استارتاپ بایدمد نظر داشته باشد.»